Rủi ro mua nhà đất bằng vi bằng

Thời gian qua tại nhiều địa phương trên địa bàn TP.HCM các đối tượng mua bán nhà đất vẫn lợi dụng hình thức lập vi bằng để lừa bán nhà đất.

Dù đã được cảnh báo và bị cấm mua bán nhà đất bằng hình thức lập vi bằng, nhưng thời gian qua tại nhiều địa phương trên địa bàn TP.HCM các đối tượng mua bán nhà đất vẫn lợi dụng hình thức này để lừa bán nhà đất.

Mất tiền, mất nhà

Việc lập vi bằng mua bán, chuyển nhượng nhà đất với hình thức ghi nhận việc giao nhận nền đất; lập vi bằng ghi nhận việc giao nhận tiền là để che giấu mục đích không phù hợp với quy định của pháp luật

Thông báo của UBND Q.12 (TP.HCM)

Anh Tuấn Minh, nhân viên kỹ thuật trong một công ty ở khu công nghiệp Tân Thới Hiệp (Q.12, TP.HCM) kể lại câu chuyện đau đớn của mình khi mua nhà bằng hình thức lập vi bằng.

Theo đó, vào cuối năm 2015, anh đã mua căn nhà rộng 3,2 x 10 m, gồm 2 tầng rưỡi tại H.Hóc Môn (TP.HCM), với giá 570 triệu đồng. Do diện tích không đủ tách thửa, ra sổ đỏ riêng mà đứng chung với 3 căn nhà khác cũng diện tích tương tự, nên chủ nhà yêu cầu bán căn nhà trên bằng hình thức lập vi bằng, giao dịch tại văn phòng thừa phát lại.

“Chúng tôi viết giấy tay mua bán nhà. Khi tôi giao tiền thì có văn phòng thừa phát lại lập vi bằng làm chứng. Tại đây, chủ nhà cũng viết giấy giao nhà cho tôi và cam kết sẽ đưa tên tôi vào sổ đỏ để thành người đồng sở hữu với chủ các căn nhà khác khi đã bán hết 4 căn nhà trên. Yên tâm có bản vi bằng của thừa phát lại nên tôi cũng không quá sát sao việc đưa tên mình vào sổ đỏ chung”, anh Tuấn Minh cho biết.

Đến tháng 2.2017, sau khi nghỉ tết từ quê trở lại TP.HCM, anh Tuấn Minh và chủ 3 căn nhà khác mới tá hỏa vì cả 4 căn nhà bị ngân hàng thông báo siết nợ do chủ nhà đã đem thế chấp ngân hàng và mất khả năng trả nợ. Cả 4 hộ dân bị buộc ra khỏi chỗ ở của mình. Đến lúc này tìm hiểu kỹ anh Minh mới hiểu vi bằng của thừa phát lại ghi nhận vụ giao dịch và chỉ có giá trị làm chứng cứ để tố cáo chủ nhà có hành vi lừa đảo. Nhưng lúc này chủ nhà cũng đã không còn khả năng trả nợ.

Tương tự, 6 hộ dân sinh sống trên khu đất thuộc phần thửa 352, tờ bản đồ số 1, thuộc hẻm 56, đường 42, P.Hiệp Bình Chánh (Q.Thủ Đức, TP.HCM) cũng mất nhà vì mua nhà đất bằng hình thức lập vi bằng. Bà Hạnh, một trong 6 người nói trên kể, chị mua căn nhà 60 m2 với giá hơn 900 triệu đồng. Tháng 4.2018, thông qua Văn phòng thừa phát lại Q.8, chị đã tiến hành lập vi bằng mua bán căn nhà trên với chủ nhà. Tuy nhiên, chỉ 4 tháng sau đó căn nhà của chị đã bị cưỡng chế, tháo dỡ khiến gia đình chị phải dọn đồ đạc ra khỏi căn nhà.

Trả lời Thanh Niên, một lãnh đạo Phòng Quản lý đô thị Q.Thủ Đức xác nhận khu đất xây dựng số căn nhà trên được chủ nhà xin phép xây dựng sân cầu lông. Tuy nhiên, sau đó chủ đất đã tiến hành xây dựng chia thành 12 thửa và xây 9 căn nhà bán bằng hình thức giấy tay lập vi bằng cho nhiều người. Điều đáng nói, bà Hạnh và nhiều người khác ký hợp đồng mua bán giấy tay bằng hình thức lập vi bằng sau khi Thanh tra Sở Xây dựng ra quyết định cưỡng chế, tháo dỡ số công trình xây dựng sai phép này. Hiện chính quyền địa phương đã cưỡng chế 6 căn nhà, 3 căn còn lại chưa cưỡng chế do còn một số vướng mắc.

Việc lừa bán nhà đất thời gian qua nở rộ khiến các địa phương phải ra các thông báo cảnh báo người dân; Những căn nhà 3 chung được xây dựng và bán tràn lan bằng hình thức lập vi bằng (ảnh nhỏ) ình Sơn - Ảnh: Khả Hòa - Đ

Ngày 27.5, trong vai một người đi mua nhà đất giá rẻ, chúng tôi gặp Tài, một cò đất trên địa bàn H.Nhà Bè. Khi biết chúng tôi muốn mua một căn nhà phố trị giá khoảng 1 tỉ đồng, Tài nói số tiền trên không thể mua một căn nhà phố có sổ đỏ riêng mà phải mua nhà dạng 3 chung. Ngay sau đó Tài đã dẫn chúng tôi vào một khu phân lô trong một con hẻm ở xã Nhơn Đức (H.Nhà Bè) và giới thiệu căn nhà rộng chưa đến 30 m2 nhưng được xây dựng 1 trệt, 2 lầu có giá 1,4 tỉ đồng. Hình thức mua bán lập vi bằng vì căn nhà đứng tên chung với 5 căn khác.

Báo động lừa đảo bán “nhà 3 chung”

Vi bằng do thừa phát lại lập là nguồn chứng cứ để tòa án xem xét khi giải quyết vụ án và là căn cứ để thực hiện các giao dịch hợp pháp theo quy định của pháp luật. Trong quá trình đánh giá, xem xét giá trị chứng cứ của vi bằng, nếu xét thấy cần thiết, tòa án, viện KSND có thể triệu tập thừa phát lại để làm rõ tính xác thực của vi bằng. Theo quy định của pháp luật, vi bằng do thừa phát lại lập không phải văn bản công chứng, chứng thực và không có giá trị thay thế văn bản công chứng, chứng thực; vi bằng chỉ ghi nhận các sự kiện, hành vi có thật, diễn ra mà thừa phát lại trực tiếp chứng kiến.

Luật sư Hoàng Thu (Giám đốc Công ty luật Hoàng Thu)

Một lãnh đạo UBND Q.12 cho biết thời gian qua trên địa bàn xuất hiện nhiều trường hợp mua bán, chuyển nhượng nhà đất bằng giấy tay thông qua hình thức lập vi bằng tại các văn phòng thừa phát lại.

Việc này nhằm mua bán những căn nhà 3 chung (chung giấy phép xây dựng, chung giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chung số nhà). Việc mua bán này được thực hiện nhiều lần, qua nhiều người dù nhà đất chưa làm đúng quy định, chưa đầy đủ cơ sở pháp lý.

Để tăng sự tin tưởng, giới cò, đầu nậu thường nhờ các văn phòng thừa phát lại lập vi bằng. Thậm chí nhiều căn nhà chung một sổ đỏ cũng được bán bằng hình thức đồng sở hữu, lập vi bằng. Chiêu này khiến nhiều người sập bẫy, nhiều nạn nhân rơi vào các vụ nhà đất bị tranh chấp, cầm cố ngân hàng, xây dựng trái phép khiến cuộc sống khó khăn, đảo lộn.

Chính vì vậy, UBND Q.12 đã phát hành thông báo cảnh báo người dân tránh bị đối tượng xấu lừa đảo. “Vi bằng không phải là văn bản công chứng, chứng thực theo quy định; vi bằng không chứng nhận, xác nhận tính hợp pháp của các hợp đồng, các giao dịch về nhà đất. Ngoài ra, việc lập vi bằng mua bán, chuyển nhượng nhà đất với hình thức ghi nhận việc giao nhận nền đất; lập vi bằng ghi nhận việc giao nhận tiền là để che giấu mục đích không phù hợp với quy định của pháp luật”, thông báo ghi rõ.

Tương tự, trên địa bàn H.Hóc Môn cũng nóng bỏng tình trạng phân lô bán nền trái phép, thậm chí lừa đảo trong mua bán nhà đất. Theo UBND H.Hóc Môn, trên địa bàn huyện đã phát hiện một số trường hợp chủ sở hữu tài sản vẫn lập vi bằng chuyển nhượng nhà, đất trong khi đã thế chấp tài sản ở ngân hàng, cầm cố hoặc chuyển nhượng cho người khác (bằng giấy tay) dẫn đến phát sinh tranh chấp, gây khó khăn cho các cơ quan chức năng trong quá trình xử lý vụ việc và gây thiệt hại lớn đến tài sản của người dân.

Thậm chí hiện nay một số cò đất còn liều lĩnh sử dụng thuật ngữ “vi bằng công chứng thừa phát lại”, “công chứng thừa phát lại” để lập lờ tư vấn cho người dân dù đó không phải là một thuật ngữ pháp lý. Mục đích của họ là thuyết phục khách hàng đã có sự đảm bảo về mặt pháp lý của giao dịch bất động sản nên “hãy cứ yên tâm mua”. Dù vậy, rất nhiều người không hiểu rõ vẫn sập bẫy.

Điều đáng báo động, theo ông Thái Bỉnh Nghĩa, Trưởng phòng Tài nguyên - Môi trường H.Hóc Môn, là các giao dịch mua bán nhà đất do thực hiện bằng vi bằng nên không thông qua chính quyền địa phương. Đến khi xảy ra hậu quả họ mới đến trình báo thì sự việc đã muộn.

((Theo https://baomoi.com)